Prawnik wyjaśnia zagadnienia prawne: Podział majątku

Podział majątku. Co to jest?

Podział majątku to proces prawny, w którym następuje formalne rozdzielenie majątku między dwiema lub więcej stronami. Do podziału majątku dochodzi najczęściej między małżonkami po rozwodzie lub separacji. Jest to kluczowy element w prawie rodzinnym i cywilnym, zwłaszcza w kontekście zakończenia małżeństwa. Podział majątku dotyczy też sytuacji związanych z dziedziczeniem, rozdziałem majątku wspólników czy podziałem spadku.

Podział majątku w małżeństwie

W Polsce obowiązuje zasada wspólności majątkowej, która automatycznie powstaje w momencie zawarcia małżeństwa, chyba że małżonkowie zdecydowali się na inną formę ustroju majątkowego, np. intercyzę. Wspólność majątkowa obejmuje majątek nabyty w trakcie trwania małżeństwa, np. dochody z pracy, oszczędności, nieruchomości czy rzeczy ruchome.

Sposoby podziału majątku

Podział majątku można przeprowadzić na dwa główne sposoby:

Polubowny podział majątku – gdy obie strony zgadzają się co do sposobu podziału i zawierają umowę. Taki podział jest zazwyczaj mniej kosztowny i mniej czasochłonny, może być dokonany u notariusza, co jest wymagane w przypadku podziału nieruchomości.

Sądowy podział majątku – ma miejsce, gdy strony nie mogą dojść do porozumienia, wówczas decyduje o tym sąd. Sąd ustala, jakie składniki majątku wchodzą w skład wspólności majątkowej, a następnie dzieli je między stronami.

Elementy podziału majątku

Podczas podziału majątku rozpatruje się:

• Majątek wspólny – obejmuje wszystko, co małżonkowie nabyli w trakcie trwania małżeństwa (chyba że obowiązywała rozdzielność majątkowa).
• Majątek osobisty – to, co zostało nabyte przed zawarciem małżeństwa lub w trakcie, ale przez dziedziczenie, zapis czy darowiznę (chyba że darczyńca określił, że jest to część majątku wspólnego).

Podział majątku po rozwodzie

Podział majątku można przeprowadzić zarówno przed, jak i po rozwodzie. Najczęściej jednak następuje po prawomocnym wyroku rozwodowym. W praktyce, zanim dojdzie do podziału majątku, sąd ustala również stopień przyczynienia się obu stron do powstania majątku wspólnego, co może wpłynąć na podział (np. nierówny podział majątku ze względu na większy wkład jednej ze stron).

Podział majątku w innych sytuacjach

Podział majątku może też mieć miejsce w innych sytuacjach, np. przy rozliczeniu majątku po zgonie jednej ze stron (podział spadku) lub przy rozdziale majątku między wspólnikami.

Koszty i czas podziału majątku

Koszt podziału zależy od jego formy. W przypadku polubownego podziału u notariusza opłaty są zależne od wartości majątku i honorarium notariusza. Proces sądowy jest zwykle dłuższy i wymaga wniesienia opłat sądowych, a czas trwania zależy od stopnia skomplikowania sprawy i ewentualnych apelacji.

Podział majątku jest procesem złożonym i często emocjonalnie obciążającym. Dlatego często strony korzystają z pomocy prawnika, który pomaga przeprowadzić sprawę zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Prawnik STB Kancelaria Prawna – Leszno prowadzi trudne postępowania o podział majątku wspólnego.