FAQ – demoralizacja i czyny karalne nieletnich

Postępowanie w sprawach o demoralizację jest wszczynane wobec nieletniego, który ukończył 10 lat i nie jest pełnoletni.

Postępowanie w sprawach o ustalenie czy nieletni dopuścił się czynu karalnego wszczynane jest wobec nieletniego, który jest podejrzewany o dopuszczenie się takiego czynu po ukończeniu 13 lat, ale przed ukończeniem 17 lat.

Postępowanie sądowe ma na celu dążenie do wzmacniania: świadomości nieletnich, odpowiedzialności za własne czyny, przeciwdziałanie demoralizacji nieletnich i dopuszczaniu się przez nich czynów karalnych w przyszłości oraz stwarzanie warunków powrotu do normalnego życia nieletnim, którzy popadli w konflikt z prawem lub z zasadami współżycia społecznego.

Postępowanie może zakończyć się orzeczeniem:
1) upomnienia;
2) zobowiązania do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody w całości albo w części, do zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, do wykonania prac społecznych, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym, w szczególności terapii uzależnień, psychoterapii, psychoedukacji, lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, do powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób lub do zaniechania używania substancji psychoaktywnej;
3) nadzoru odpowiedzialnego rodziców albo opiekuna nieletniego;
4) nadzoru organizacji społecznej, w tym organizacji pozarządowej, pracodawcy albo osoby godnej zaufania udzielających poręczenia za nieletniego;
5) nadzoru kuratora sądowego;
6) skierowania do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej, w tym organizacji pozarządowej, lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją;
7) zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju;
8) przepadku przedmiotów pochodzących z czynu zabronionego, przepadku przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia czynu zabronionego, przepadku równowartości przedmiotów pochodzących z czynu zabronionego lub przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia czynu zabronionego, przepadku przedmiotów, których wytwarzanie, posiadanie, obrót, przesyłanie, przenoszenie, przewóz lub przechowywanie jest zabronione, przepadku przedsiębiorstwa albo jego równowartości, przepadku korzyści majątkowej albo jej równowartości lub przepadku przedmiotów czynów zabronionych;
9) umieszczenia nieletniego w rodzinie zastępczej zawodowej specjalistycznej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim, zwanej dalej „rodziną zastępczą zawodową”;
10) umieszczenia nieletniego w młodzieżowym ośrodku wychowawczym;
11) umieszczenia nieletniego w okręgowym ośrodku wychowawczym.