Wykroczenie – czym jest i co grozi za jego popełnienie

Wykroczenie jest to, często drobne, naruszenie administracyjno-prawne, czyn społecznie szkodliwy, nawet w znikomym stopniu, zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie popełnienia tego czynu pod groźbą kary: aresztu, ograniczenia wolności, grzywny do 5000 złotych lub nagany.

Sprawca wykroczenia

Polskiemu Kodeksowi wykroczeń podlegają Ci sprawcy, którzy popełnili wykroczenia na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, ale również na polskim statku wodnym lub powietrznym. Odpowiedzialność za wykroczenie popełnione za granicą zachodzi tylko wówczas, gdy przepisy szczególne taką odpowiedzialność przewidują. Sprawcą wykroczenia może być osoba powyżej 17 roku życia, której można przypisać winę w czasie czynu. Należy mieć na uwadze, że wina ta może być zarówno umyślna – kiedy sprawca ma zamiar popełnić czyn zabroniony albo na to się godzi, jak i nieumyślna – kiedy sprawca nie ma zamiaru popełnić wykroczenia, ale na skutek niezachowania ostrożności go popełnia i mógł to przewidzieć. W tym miejscu należy zwrócić również uwagę, że nieświadomość sprawcy, że dany czyn jest zagrożony karą, nie wyłącza jego odpowiedzialności za popełnienie wykroczenia. 

Kiedy sprawca nie ponosi winy za wykroczenie

Istnieje kilka kontratypów w Kodeksie wykroczeń, które wyłączają winę sprawcy za wykroczenie. Mowa tu o obronie koniecznej, stanie wyższej konieczności oraz niepoczytalności sprawcy. Nie popełnia bowiem wykroczenia ten, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni i bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem. Nie popełnia również wykroczenia ten, kto działa w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącego dobru chronionemu prawem, jeżeli niebezpieczeństwa nie można było inaczej uniknąć, a dobro poświęcone nie jest oczywiście większe niż dobro ratowane; nie tyczy się to jednak osób, które miały szczególny obowiązek chronić dane dobro, nawet z narażeniem się na bezpieczeństwo osobiste. Kolejną okolicznością wyłączającą winę sprawcy jest jego niepoczytalność i poczytalność ograniczona. 

Nie tylko popełnienie wykroczenia jest karalne

Należy również pamiętać, że nie tylko samo popełnienie wykroczenia w Rzeczpospolitej Polskiej jest karalne, ale również usiłowanie jego popełnienia, podżeganie, czyli nakłanianie osoby trzeciej do popełnienia wykroczenia, oraz pomocnictwo, jako ułatwienie innej osobie dokonania czynu zabronionego. 

Jeśli popełniłeś wykroczenie i szukasz odpowiedzi na pytania lub profesjonalnej reprezentacji, zapraszam do kontaktu.